پلاتفۆرم یارسان: وە شوعار “ئیرەنگە کات ئازادییە” یەکیەتی دمۆکراتیک ئمکانپەزیرەو کەیمن
وە شوعار “ئیرەنگە کات ئازادییە” یەکیەتی دمۆکراتیک ئمکانپەزیرەو کەیمن
ئیرەنگە نزیک وە یەک سەدە و نێوە ک ڕووژ یەکم مانگ مەی بۊەسە نماد وەهازێگ ئەڕاێ خەبات، یەکگرتن و حەقخوازی چین کارکەر لە سەراێسەر جهان و هەرساڵە چۊ دەرفەتێگ ئەڕاێ ئێعتراز و دپاتکردن پەیمان وەگەرد ئارمانەیل دیرووکی کارکەرەیل و زەحمەتکیشەیل جهان لە وەر چەو گیریەێدن. ئمساڵیش ڕووژ جهانی کارکەر لە هەڵومەرجێگ بەرز ڕاگریمن ک لە هەر شوونێگ لە کوومەڵگاێ ئێران و کوردستان مانگرتنەیل و ناڕەزاییەیل پڕژمارێگ ڕۊ دەێد و کوومەڵگا ئامادەێ سەرهەڵدانێگ ترەکە. بتەوی قەێران لە کوومەڵگا بوودە مدووێگ ئەڕاێ یە ک هەر نارەزایەتی وە سورعەت بکیشریەێدە خیاوانەیل و لە حاڵێ ک چین کارکەر لە شوونەیل جووراوجوور ئەی جوغرافیا مەیداندار ئێعترازەیل ساڵەیل دۊایی بۊنە و بەش فرەتر ئێعترازەیل ڕێکخستیە، تێکووشاێن گەورەێگیش لەسەر وە دەس گرتن ڕێبەرایەتی ئەی جمشت ئێعترازیە بەێدە پێش.
هەر ئیرەنگە مانگرتنەیل و ئێعترازەیل بازنشەستەیل، کارکەرەیل، پەرەستارەیل و موعەلمەیل لە بارودووخێگ ئەنجام گیریەێد ک ڕەژیم سەرمایەداری ئسلامی لە وەکاربردن هۊچ جوورێگ لە تەنگانەکردن و سەرکوتکردن دریخ نەکردیه و خەفەخان گشت لایەنەێگ داسەپاندیەسە سەر کوومەڵگا. سێدارە، ئەشکەنجه، زندان، شەلاق، هەڕەشە و ئازار، بێکارکردن و لە کار دەرکردن لە بارودووخێگ ئەنجام گیریەێد ک نیشانەیلێگ لە سپاردن دەسەڵات وە دەوڵەتێگ نزامی لە ئنتسابات بانان دۊنریەێد ک لە فرەترکردن گووشارەیل وە مل بەشەیل جووراوجوور کوومەڵگا خەوەر دەێد.
سەرەڕاێ ئەی هەڵومەرجە هەم دوارە دۊنیمن ک ئێعترازەیل فرەێگ لە شوونەیل جووراوجوور و لە تۊژەیل جیاجیاێ خەڵق هاتیەسە دی. لە ڕاستیەو ئەوڕێبردن سیاسەتەیل نۆلیبرالیستی و ئیڕشت ڕاساێڕاس وە چین کارکەر بارودووخێگ هاوردیەسە دی ک دیتر وساێن ئێعترازەیل وە مدووەیلێگ جوور دەڵەسەێ کوومار ئسلامی وەگەرد هازەیل جهانی نیەپووڕیەێد. لە بارودووخێگ ک ڕەژیم وە ئەوڕێبردن سیاسەتەیلێگ جوور لەناوبردن ئەمنیەت پێشەیی، قانوونسڕی لە کار، لەناوبردن پێشەیل تەولیدی و سەرقاڵ کردن کارکەرەیل وە پێشەیل دروویی، داسەپاندن دوبەڕەکی جنسیەتی لە باوەت کار و نێرینەکردن بازار کار، داسەپاندن کار وە مناڵان و وەدی هاوردن دیاردەێ مناڵ کارکەر و سەرکوت دەستمزی هاز کار لە ڕێگای داسەپانن دەستمزەیل چەندین بەرابەر ژێر هێڵ فەرمی هەژاری هەر ڕووژ و هەر گڕێگ گووشار فرەترێگ وە زەحمتکیشەیل ئێران لە خەڵقەیل و وڵاتەیل جووراوجوور وارد کەێد، گشت ڕێیەگان ئەڕای چین کارکەر وە هناز ئێعتراز هەرچە فرەتر ئەنجامیەێد. وەتایوەت لە کوردستان ڕەژیم وە بەرتری داێن ئقتساد موبادلە وە تەولید هەوڵ دەێد تا هاز کار وە هناز کۆیلایەتی بکیشنێد و لە ڕێگەێ ناچار کردن کارکەرەیل کوردستان وە دەس داێن وە کارەیلێگ جوور کوولبەری و سووختبەری و یا وادار کردن جەوانەیل وە موهاجرەت وە شارەیل دەرەوەێ کوردستان سیاسەت ئستێعماری خووەی بوەێدە پێش.
ئەی واوەسە لە هەڵومەرج سەرکوت گشت لایەنە لە حاڵێگ ئەنجام گیریەێد ک گەندەڵی ئاشکرا و چەوگر لە ئەوڕێبەری ئقتساد، وڵات تۊش داکەفتن کردیە و بارودووخ فرەخراو ژیان داسەپانیەسە زەحمەتکیشەیل. ڕەژیم لەی هەڵومەرجە وە بێبەش کردن کارکەرەیل لە ڕێکخستن و چالاکی سنفی و سیاسی، و داسەپانن نوانەرەیل فۆرمالیتە و بێ ئختیار ئەڕاێ چین کارکەر هەوڵ داس تا وەر شەپەیل ئێعترازی چین کارکەر بگرێد و هەر دەڵاقەێگ ئەڕاێ هەناس کیشاێن سیاسی چین کارکەر بوەسێدن.
لەی هەڵومرجە گشتگیری کۆرۆنا لەسەر خراوتربۊن هەرچە فرەتر ئەی بارودووخە کاریگەر بۊە. ڕەژیم سەرمایەداری ئسلامی ک بەش فرە گرینگ سەڵامەت و تەندرۆستی داسە دەس سوودجوورەیل و سەوداکەرەیل و لە سێ دەهەێ دۊایی گشت بەشەیل پەیوەندیدار وە خزمەتەیل تەندرۆستی کردیەسە ئاراێ تەولید سوود سەرمایەدارەیل، لە وەراێوەر ئەی ڤیروسە بێ هازی و ناکارامەیی خوەی فرەتر لە هەر زەمان ترەک ئاشکرا کردیە و یەی کەڕەت ترەک نیشان داس ک تۊش و توان بەجەرکردن ئەی قەێرانە نەیرێدن. سەرەڕاێ یە، ڕەژیم لە قەێران کۆرۆنا ئەڕاێ ئەمنیەتی تر کردن کوومەڵگا و داسەپانن دەسەڵات نامەشرووع خوەی وە مەردم ئسفاده کردیە و وەتایوەت وە ئامانج وە تەنگانە خستن جمشتەیل ئێعترازی موقەڕەرات تەنگانەکەر وەشێوەێگ وەگشتی فۆرمالیتە و نمایشی ئجرا کردیە. سەرەڕاێ یانە، ڕەژیم ئێران ک هەر ساڵە ئەوڕێبردن ڕێوڕەسم ئێعترازی لە ڕووژ جهانی کارکەر قێخە کردیە دیر یا زۊ وە شەپەیل ئێعترازەیل پڕدامەنەتر زەحمەتکیشەیل ڕۊوەڕۊ بوود و نیەتوانێ وەر ئاکامەیل سیاستەیل دژەکارکەری خوەی بگرێدن.
هەر لەی هەنە ڕەژیم فاشیست تورکیەیش ئمساڵ وە بوونەێ گشتگیری کۆرۆنا هەر کووبۊنەوەێگ ئەڕاێ ڕووژ جهانی کارکەر قێخە کردیە. سەرەڕاێ یە کۆرۆنا نە تەنیا وەر کارزارەیل نزامی و قووشەنکیشییەیل سەرمایەداری تورکیە نەگردیە، بەڵکە شەدیدتریشی کردیە و دەرفەت شیاێگ ئەڕاێ مانۆڤرەیل نزامی و ئەمنیەتی ناسە ئختیار ڕەژیم فاشیست تورکیه. گشت زڵهازەیل و هازەیل ناوچەییش لەی ئیڕشتەیل داگیرکەرانەێ فاشیسم تورکیە پشتیوانی کەن. هەڵامات حەقیرانەێ ڕەژیم تورکیە وە کوردستان ک تەنیا لە سەر ناتوانی ئەنجام گیریاس و ئامانجێگ بجگە هەوڵ داێن ئەڕاێ سووک کردن رسوایی شکست خواردن هازەیل فاشیست لە هەفتانین و گارە نەیرێدن، وە واوەسەێ دیرووکی گشت لایەنەێ گەریلا وەڵام گرتیە. بایەد بزانریەێد ک ئەی هەڵاماتەیلە نە تەنیا هەڵاماتێک مەحدوود وە گەریلا و کۊەستان ئازاد نییە، بەڵکە ئیڕشتێگ وە هەبۊن خەڵق کورد و کوڵ دیرووک تێکووشانەیل بەرحەق کوردستان تیەێدە ئەژمار. خاستر بۊشیمن ئەی واوەسە، واوەسەێ گشت خەڵق کورد و تەنانەت گشت خەڵقەیل ناوچەگەس و بێ باوەرگەمانی بانان نیشتمان هاوبەش گشت ئیمە یانێ خوەرهەڵات ناوەڕاس دیاری کەێدن.
یەکم مانگ مەی ڕووژ جهانی کارکەر چۊ دەرفەتێگ زانیمن تا تێکووشاێن گەورەێ شەهیدەیل خەلقمان وە هۊرەو باریمن. لە ساڵ 2008 وەدۊا ڕووژ یەکم مانگ مەی هەرساڵە هۊر ئیڕشت دڕندانەێ ڕەژیم فاشیست تورکیە وە ناوەند چاپەمەنی پارت ژیان ئازاد کوردستان و شەهید کردن 6 ڕووژنامەوان شووڕشگەر جمشت ئازادیخواز ڕووژهەڵات کوردستان زنە کەێدن. ئیمە لە وەراێوەر تێکووشانەیل گەورە و هەوڵ چەوگر ئەی هەڤالەیلە ئەڕاێ ئاگاداری داێن وە خەڵق کورد و زەحمەتکیشەیل کوردستان سەر چەمنیمن و بەردەوام بۊن ڕێگاێ ئەوانە چۊ ئەرک خوەمان زانیمن.
ئیمە جوور پلاتفۆرم یارسان هەلەێوا یەکم مانگ مەی ڕووژ جهانی کارکەر جوور ڕووژێگ نمادین ئەڕاێ تێکووشانەیل دژ وە مدرنیتەێ کاپیتالیستی بەراوەرد کەیم و ئەی ڕووژە جوور جەژنێگ ئەڕاێ هەڵکردن ئاڵاێ سۆسیالیزم دمۆکراتیک وە گشت کارکەرەیل و زەحمەتکیشەیل جهان لە هەر نژاد و ڕەنگ و نەتەوە و جنسیەت و ئایین، وەتایوەت زەحمەتکیشەیل لە هۊر چی خەڵق یارسان لە کوردستان، ئازەربایجان، عێراق و ئێران پێرووزبایی کەیمن. وە باوەر ئیمە سەرەکیترین کێشە لە جمشت چین کارکەر لە کوردستان و ئێران ئیرەنگە، ڕێکخستن کارکەری سەروەخوە لە هەر نەهاد دەوڵەتی و حاکمیەتی و بنەما گرتن یەکیەتی و یەکەوگرتن دمۆکراتیک چینایەتی لە ناو چین کارکەر لە خەڵقەیل جووراوجوورە.
ئیمە هەلەێوا یەکم مانگ مەی وە خواست ئازادی بێ مەرج زندانییەیل سیاسی وەتایوەت کارکەرەیل زندانی پێرووزبایی کەیمن. هەلەێوا لە شەهیدەیل وەتایوەت کارکەرەیل شەهید یاێ کەیمن؛ لە شەهیدەیل یەکم مانگ مەی 1886 شیکاگۆ، تا شەهیدەیل یەکم مانگ مەی 1946 کرماشان و شەهیدەیل یەکم مانگ مەی 1977 ئستامبوڵ ک وە تێکووشانەیل و پێشکەش کردن ژیان خوەیان فەرهەنگ شووڕشگەرانەێ چین کارکەر بەرزاندن و یەکم مانگ مەی کردن وە هۊرمانێگ لە خەبات ئەڕاێ ئازادی، یەکسانی، ئاشتی و سۆسیالیزم لە سەراێسەر جهان. وە باوەر ئیمە ئاگرێگ ک وە دەس ئەی زەحمەتکیشەیل شووڕشگەرە لە درێژاێ دیرووک هەڵگیرساس، ژیان ئازاد بانان خەڵقەیل خوەرهەڵات ناوەڕاست گەرمەو کەێد. ئیمە بانگهێشت لە گشت ئازادیخوازەیل و هازەیل شووڕشگەر و سۆسیالیست کەیمن تا وە چەودیری کردن لەی ئاگرە وە شوعار “ئیرەنگە کات ئازادییە” لە پێناو حەقیقەت بەخشین وە ئارمانەیل دیرووکی و ئەرزشتەیل شووڕشگەرانە هەوڵ بیەیمن و یەکیەتی دمۆکراتیک ئمکانپەزیرەو بکەیمن.
پلاتفۆرم یارسان
یەکم مانگ مەی ٢٠٢١، ڕووژ جهانی کارکەر