پلاتفرم یارسان: جز درهم شکستن نیروهای سیاسی سرمایه داری راه دیگری برای رهایی کارگران وجود ندارد
جز درهم شکستن نیروهای سیاسی سرمایه داری راه دیگری برای رهایی کارگران وجود ندارد
سال کارگری تازه ای آغاز شده و اول ماه مه دیگری از راه رسیده است. امسال 134مین سالگرد مبارزات کارگران را همچون سال های پیش جشن میگیریم و این در حالی است که شرایط خاصی بر زندگی طبقۀ کارگر در سطح جهان، در منطقۀ خاورمیانه، در ایران و نیز به طور ویژه در منطقۀ جنوب شرق کوردستان حاکم شده است.
سال تازۀ کارگری در شرایطی آغاز می شود که خلق های جهان متأثر از بحران کورونا از یک سو با دل نگرانی به مرگ و میر و ناامنی ناشی از ناکارآمدی نظم سیاسی-اجتماعی کاپیتالیستی حاکم بر جهان می نگرند، و از سویی دیگر خود را برای بروز شرایط حتی ناگوارتری پس از کنترل احتمالی این بیماری جهانگیر آماده می کنند. در شرایطی که در بیشتر کشورهای درگیر با کورونا قرنطینۀ عمومی اعلام شده، اما کارگران تقریباً در هیچ کجای جهان مشمول این شرایط نشده و بیش از هر بخش دیگری از جامعه در معرض ویروس قرار گرفته اند. افزون بر این در خانه ماندن طبقۀ متوسط و بخش های مرفه تر جوامع سبب شده تا جان کارگران زیادی در بخش حمل و نقل کالا به خطر بیفتد و این به جز فشار مضاعفی است که بر زنان خانه دار در طبقات متوسط و کارگر به سبب تشدید کار خانگی ناشی از قرنطینه تحمیل می شود. مقارن با این فشارها، موج ورشکستگی بانک ها، کارخانجات و شرکت های تولیدی و خدماتی که از هم اکنون نشانه های آن قابل مشاهده است در کمین جهان پس از کرونا قرار دارد و انتظار می رود روند تعطیلی و ورشکستگی که از مشاغل و واحدهای اقتصادی کوچک آغاز شده است، تا مدت ها بر زندگی زحمتکشان و کارگران جهان سایه بیفکند. تبعات این روند به ویژه برای کشورهای کوچک و اقتصادهای ضعیف تر می تواند به فجایع بی سابقه ای بینجامد و این در شرایطی است که ضعف اقتصاد در کشورهای متروپل نیز که به ویژه در یک دهۀ اخیر بروز آشکاری یافته، می تواند منجر به تغییرات عظیمی در روابط بین کشورها و جوامع گوناگون گردد.
در ایران اما حتی قبل از بحران کورونا نیز نشانه های بحران اقتصادی عظیمی در حاکمیت نمایان بود. این بحران که به دلیل بیش از چهار دهه فساد، تبعیض و سوءمدیریت رژیم سرمایه داری اسلامی در اقتصاد ایران پدید آمده بود، با افزایش تحریم ها به اوج رسید و پس از مدتی با سقوط چشمگیر قیمت نفت به بحرانی بی سابقه تبدیل شد که به طور مستقیم زندگی کارگران را در تمام مناطق ایران تحت تأثیر خود قرار داده است. از اواخر دهۀ 1380 موج بی سابقۀ اعتصابات و تجمعات صنفی و کارگری به راه افتاد و شاهد بودیم که با افزایش بحران اقتصادی، رفته رفته زمینه های اعتراضات سیاسی خلق های ایران نیز اوج گرفت و در نتیجۀ آن شاهد قیام هایی بودیم که دی 1396 و آبان 1398 فرازهایی از آن بودند و بی شک آخرین آن ها نیز نخواهند بود. این روند در آینده نیز ادامه خواهد یافت و ناتوانی رژیم از برآوردن حداقلی از حقوق اقتصادی که نشانه های آن از اقداماتی همچون سه برابر کردن یکبارۀ بهای بنزین، و یا تحمیل کردن دستمزد بسیار ناچیز بدون حضورِ ولو صوریِ نمایندگان تحمیلی کارگران آشکار و هویداست.
موج اعتراضات و اعتصابات به همراه قیام های خلق های ایران، در منطقۀ جنوب شرق کوردستان و نواحی همجوار آن نیز با مبارزات مردمی پیوند خورد و شاهد بودیم که شهرهایی از قبیل کرماشان، سنه، خرم آباد، مریوان، تویسرکان، دورود، ایلام و … به کانون قیام و خیزش خلق ها تبدیل شدند. خلق کرماشان که از دی 1396 با پیش کشیدن شعار «کار، نان، آزادی، حکومت شورایی» پیشاهنگی خود را در مبارزات خلق های ایران نشان داد، در سال گذشته نیز در جریان سرهلدان آبان 1398 پیشاهنگی خود را تداوم بخشید و با تقدیم ده ها شهید تنها در عرض چند روز نشان داد که برای رسیدن به آرمان های مساوات طلبانه و آزادیخواهانۀ خود مصمم و باانگیزه است. ناگفته نباید گذاشت که در منطقۀ مورد بحث که یکی از ضعیف ترین حلقه های زنجیر در سرمایه داری اسلامی نیز هست، بحران های سرمایه داری بیش از هر جای دیگر ایران آشکار شده و خلق ما در این منطقه به لحاظ اقتصادی-اجتماعی از شرایط خاص و یگانه ای برخوردار است که هدایت مبارزات پراکنده به مسیری انقلابی، دموکراتیک و متحد را برای نیروهای سوسیالیست به وظیفه ای خطیر و مبرم تبدیل می کند. این شرایط ویژه را می باید در مسیر تکامل تاریخی نیروهای مولد جستجو کرد که در بطن شکل استعماری قدرت و نیز پیچیدگی های هویتی منطقه، همواره حدودی از روابط پیشاسرمایه داری را در دل مناسبات سرمایه داری حفظ کرده اند. در شرایطی که طبقۀ کارگر صنعتی رشد چندانی در منطقه نیافته و نیز در حالی که بیکاری به شدت گسترده و فقدان زیرساخت های صنعتی این مناطق را به یکی از مهاجرفرست ترین مناطق ایران تبدیل کرده است، اما تولید در شرایط استعماری همچنان تداوم یافته و اشکالی از استثمار و بهره کشی در بستر استعمار مرکز بر پیرامون به وجود آمده است. مثال های فراوانی را می توان در توضیح این شرایط عنوان کرد: از کاهش بیش از 23 درصدی جمعیت شهر کوهدشت در فاصلۀ سال های 1385 تا 1395 بر اثر مهاجرت سرسام آور ناشی از رکود و بیکاری، تا اشاره به بحران کولبرهای کوردستان که مواردی آشنا برای همگان هستند، اما این پیچیدگی تنها به همین موارد ختم نمی شود و می توان آن را قاعده ای در شکل ظهور روابط کاپیتالیستی در کوردستان ایران و به ویژه منطقۀ جنوب آن ارزیابی کرد. علیرغم فشار مضاعفی که در این مناطق بر طبقۀ کارگر اعم از مردان و زنان وارد می شود، اما فرهنگ جمعگرایانه و الگوهای کنشگری و مقاومت گروهی چنان قدرتمند بوده که ایستادگی در برابر ساختار سلطه جو را ممکن ساخته و شاهد بوده ایم که روژهلات کوردستان و به ویژه کرماشان و مناطق همجوار آن همواره از مراکز برافراشتن پرچم مبارزه علیه سرمایه داری اسلامی بوده است.
همچنین باید اضافه کرد که علیرغم آنکه کلیشه ها و الگوهای مردسالار همواره کوشیده اند زنان را به دلیل اشتغال به کار خانگی از تعریف کارگر مستثنا کرده یا از اولویت ساقط کنند، اما شرایط مورد اشاره سبب می شود تا میان کار اجتماعی شده و کار خانگی پیوندی ناگسستنی وجود داشته باشد و به همین دلیل می باید با تأکید بر اهمیت کار زنان چه در داخل و چه در بیرون از منزل، روز جهانی کارگر را فرصتی برای بذل توجه به اهمیت زنان و کار آنان قلمداد کنیم.
علاوه بر این و خارج از زمینۀ مسائل مرتبط با بحران اقتصادی موجود، می باید به زمینه سازی بخشی از نیروهای به ظاهر سیاسی اشاره کرد که در جنوب کوردستان به همکاری با رژیم های ایران و تورکیه مشغول اند و اخیراً در اتحاد با نیروهای اشغالگر کوردستان اقدامات خیانتکارانه ای را در برخی نقاط ژئواستراتژیک کوردستان به انجام رسانده اند. باید تأکید کرد که این قبیل اقدامات علاوه بر ضدیت با جنبش آزادیخواهانۀ کوردستان، با منافع کارگران و زحمتکشان در کوردستان و دیگر نقاط منطقه نیز در تضاد است و مخالفت با آن می باید به صریح ترین شکلی و با بلندترین فریاد به گوش همگان رسانیده شود.
در آغاز سال کارگری تازه، 134مین سالگرد شهادت کارگران شیکاگو و 54مین سالگرد شهادت کارگران کرماشان را گرامی می داریم و همچون پلاتفرم خلق یارسان اعلام می کنیم که در کنار کارگران، زنان، نیروهای دموکراسیخواه، سوسیالیست و زحمتکشان جهان در نبرد علیه نیروهای سرمایه داری و استعمار داخلی و خارجی قرار داریم و دست نیروهای دموکراتیک و سوسیالیست را در مسیر آزادی، برابری و صلح به گرمی می فشاریم. بر شهدای مقاومت در هر چهار پارچۀ کوردستان، شهدای مطبوعات پژاک ، شهدای مبارزات خلق های ایران به ویژه شهدای آبان 1398، شهدای اول ماه مه در سراسر جهان و تمامی رهروان آرمان آزادی طبقۀ کارگر از استثمار و بردگی درود می فرستیم و آرمان کارگران را آرمان خویش می دانیم. بی شک برای دستیابی به برابری، صلح و زندگی جمعگرایانۀ دموکراتیک در جامعه ای غیرطبقاتی و متکثر چاره ای به جز مقاومت در برابر سرمایه داری و درهم شکستن نیروهای سیاسی آن وجود ندارد.
پلاتفرم یارسان
اول ماه مه 2020، روز جهانی کارگر
