پلاتفۆرم یارسان: بێجگە لە داشکانن هازەیل سیاسی سەرمایەداری هۊچ رێ ترەک ئەڕا رزگاری کارگەرەیل نییە

بێجگە لە داشکانن هازەیل سیاسی سەرمایەداری هۊچ رێ ترەک ئەڕا رزگاری کارگەرەیل نییە

ساڵ کارگەری نووێگ دەس وە پێکردیە و یەک مانگ مەی ترەکێ سەر رەسیە، ئمساڵ ١٣٤مین ساڵڕووژ پاوەگەزدان کارگەرەیل وە جوور ساڵەیل وەرین جەژن گریم، ئیە لە حالیکاس ک رەوش تایوەتێگ وە سەر زنەیی چین کارگەر لە جهان، رووژهەڵات ناوەراس، ئێران و وەتایوەت رووژهەڵات کوردستان حاکم بیە.

ساڵ نوو کارگەرەیل لە رەوشێگ دەس وەپێ کەێد ک گەلان جهان لە ژێر تاسیر ویروس کۆرۆنا لە لاێگ وە دڵنگەرانی وە مەرگ و میر و نائەمنی لە سەر ناکارئامەدی نزام سیاسی-کوومەڵایەتی کاپیتالیستی حاکم وە جهان نووڕن، لە لای ترەک خوەیان ئەڕا رەوشێگ نالە بارتر لە شوون کونترول ئهتمالی ئەی نەخوەشی جهانیە ئامادە کەن، لە وەختیکا ک لە فرە وە وڵاتەیل جهان وەبوونەێ کۆرۆنا قەرەنتینە ئێلام کریاس، بەلام تەقریبەن لە هۊج جێ لە جهان قەرەنتینە چین کارگەر لە خوەی نەگردیە و ئیسە فرەتر لە هەر بەش کومەڵگا لە خەتەر ویروس کۆرۆنا قەرار گردنە.

بێجگا لە یە، مەندن چین ناوەراس و بەشەیل مورەفە تر” رفاه زەدە” کوومەڵگا لە ناو ماڵ، بایس بیە تا گیان کارگەرەیل فرەێگ لە بەش حەمل و نەقل کاڵا وە خەتەر بکەفێ و هاووەخت فشار دو بەرابەری وە خاتر قەرەنتینە کەفتیەسە سەر شان ژنەیل خانەدار لە تەبەقەی ناوەڕاس و کارگەری. هاووەخت وەگەرد ئەی فشارەیلە، شەپول وەرشکەستگی بانکەیل، کارخانە، شرکەتەیل تەولیدی و خەدەماتی کە ئیسە نمونەیل ئەوان وە چەو تێ لە کەمین جهان لە شوون کۆرونا قەرار دێرێ و چەوەڕێ کریەد، جەریان تاتیلی و وەرشکەستگی ک لە مەشاغل و یەکینەیل بۊچگ دەس وە پێکردیە، تا ماوەیل درێژێگ سایەڕ بخەیدە سەر زنەیی زامەت کیشەیل و کارگەرەیل جهان. ئاکامەیل ئەی رەوشە وەتایوەت لە وڵاتەیل بۊچگ و ئقتسادەیل زەعیف تر توانێد کارەسات بێ وێنە بارێدە ئارا و ئیە لە رەوشێگە ک لاوازی ئابووری لە وڵاتەیل متروپول ک وە تایوەت لە یەی دەهەێ ئاخر خوەی نیشان داس، توانێ ئاڵوگوڕ گەوراێگ لە پەیوەندی وڵاتەگان و کوومەڵگا بخوڵقنێ.

بەڵام لە ئێران تەنانەت وەرجە قەیران کۆرۆنا نیشانەیل قەیران ئقتسادی کارەساتبار لە حاکمیەت ئاشکار بی. ئەی قەیرانە کە وە خاتر فرەتر لە چل ساڵ فساد، جیاکاری و نەوین ڕێوەبەری دورس رژیم سەرمایەداری ئسلامی لە ئێران وە ئارا هاتۊ، وە فرەتر بین تاریمەگان سەرکیشا فەلەک و لە شوون ماوەێگ وە داوەزین نرخ نەفت بیە قەیرانێگ بێ وێنە ک وە شیوەێ موستەقیم لە سەر زنەیی کارگەرەیل تاسیر دانا. لە ئاخرەیل ساڵ ١٣٨٠ شەپول بێ وێنەی مانگردنەیل و گردبینەوەیل سنفی و کارگەری وەڕێ کەفت و شایەت بیمن ک وە فرەتر بیێن قەیران ئابوری، هەنگاو هەنگاو ڕێ ئەڕا ناڕەزایەتی سیاسی گەلان ئێران خوەش کریا و لە ئاکاما شایەت سەرهەڵدانەیلێگ بیمن ک مانگ بەفرانبار ١٣٩٦ و خەزەڵوەر ساڵ ١٣٩٨ وەهازترین ئەوانە بین و بێ گومان ئیانە ئاخرین نیەن. ئەی شێوە لە بانان ئدامە پەیا کەێد و ناتەوانی رژیم لە تامین کردن کەمترین ئاست لە حقوق ئابوری ک نیشانەیلی لە کردەوەیلێ جوور سێ بەرابەر کردن نرخ بنزین، یا داسەپانن کەمترین دەسمز تەنانەت وە بێ بەشداری نمایندەیل نمایشی رژیم ئاشکارە.

شەپول ناڕەزایەتی و مانگردن وەگەرد سەرهەڵدان گەلان ئێران لە ناوچەی باشوور رووژهەڵات کوردستان و ناوچەیل هاوساێ وەگەرد پاوەگەزدان و ناڕەزایی مەردمی پەیوەند خوارد و شایەت بیم کە شارەیلێ وە جوور ”کرماشان، جوانڕوو، سنە، خورماوا، مەریوان، دروود، تویسرکان، ئیلام و .” بینە ناوەند شۆڕش و سەرهەڵدان گەلان. خەڵق کرماشان لە مانگ بەفرانبار ١٣٩٦ وە شوئار ”کار، نان، ئازادی، حکومەت شەورایی” پێشەنگایەتی خوەیان لە تێکوشان گەلان ئێران نیشان دان، لە سەرهەڵدان مانگ خەزەڵوەر ١٣٩٨یش پێشەنگایەتی خوەی ئدامە دا و وە پێشکەش کردن دەیان شەهید تەنیا لە ناو چەن روژ نیشان دا کە ئەڕا رەسین وە ئارمانەیل یەکسان خوازی و ئازادیخوازی خوەی پایار و وە ئەنگیزەس. نەبایەد فەرامووش بوود ک لە ناوچەێ کەزایی، ک یەکێک لە زایفترین حەڵقەیل زنجیر لە سەرمایەداری ئسلامییە، قەیرانەیل سەرمایەداری فرەتر لە گجاێ ئێران ئاشکارە و گەل ئیمە لەی ناوچە لە بوار ئابووری- کوومەلایەتی لە رەوش تایبەت و دیاریکریاێگ قەرار دێرێ، ک رێنمایی کردن پاوەگەزدانەیل وەروڵا وە هناز مەسیر شووڕشگەری، دموکراتیک و یەکگرتی ئەڕا هازەیل  سوسیالیست وە ئەرک گەورا و پێخواز تەبدیل کەێد. ئەی بارودووخ تایوەتە بایس لە مەسیر گەشەکردن دیرووکی هازەیل تەولیدگەر مینەی بکریەێد ک لە ناخ شکل ئێستێعماری دەسەڵات و پیچیدگیەیل شووناسی ناوچەگە، وەردەوام لە حدودی لە پەیوەندی پێش-سەرمایەداری لە دڵ پەیوەندیەگان سەرمایەداری پارێزانیە.

لە رەوشێگ کە چین کارگەر سەنعەتی گەشەێ فرەیگ لە ناوچەگە نێاشتیە و هاووەخت لە حالێکا کە بێکاری وەرفەراوانتر بیە و نەوین ژێرخانەیل سەنعەتی ئەی ناوچە کردیەسە ناوچەی کوچبەر، ئەمانگ تەولید لە رەوش ئێستێعماری هەمرای بەردەوام بیە و جوورەیلێگ لە ئستسمار و بەهرەکیشی لە ناو زەمینەێگ لە ئستێعمار دەورمان وە دەس ناوەند وە ئارا هاتیە. میناکەیل فرەێگ لەی باوەتە هەس وە جوور ”کەم بین فرەتر لە ٢٣ دەرسەد لە جەماوەر شار ” کویەشت” لە ناو ساڵەیل ١٣٨٥ تا ١٣٩٥ وەخاتر کووچ ناشی لە ڕکوود و بێکاری، تا قەیران کۆڵبەرەیل کوردستان ک دیتر ئەڕا رای گشتی ئاشکارە، بەلام ئەی پیچیدەگیە تەنیا وە یانە مەحدوود ناود و توانیەد وە جوور قاعدەێگ لە شکل وە دی هاتن پەیوەندیەیل کاپیتالیستی لە رووژهەڵات کوردستان وە تایوەت بەش باشووری ئەو، تاوتوی بکریەێد.

سەربار زەخت و فشارەگان لەی ناوچە کە وە سەر چین کارگەر لە ژن و پیاگ داسەپیەد، بەڵام فەرهەنگ جەمعگەرایانە و ئولگوەیل چالاکی و واوەسەێ دەسەجەمی ئەوقەرە وەهاز بینە ک پاوەگەزدانەگان لە وەرانوەر ساختار سولتەجویی پێکهاوردیە و شایەت بیمنە ک رووژهەڵات کوردستان وە تایوەت کرماشان و ناوچەیل هاوسای بەردەوام لە ناوچەیلێ بینە کە پەرچەم تێکووشان و پاوەگەزدان دژ وە سەرمایەداری ئسلامی بەرزەو کردنە.

هاووەخت بایس ئزافە کرد کە سەربار ئەوە ک کلیشەیل و ئولگووەیل پیاگسالار بەردەوام تەقەلا کردنە کە ژنەیل لە کومەڵگا دویرە بخەن و لە سەر ئەساس زهنیەت کونەپەرەستانە وە خاتر کار ماڵەچە لە چین کارگەر جیایان کردنە، ئەمانگ بارودووخ ئاماژەکریاێ بائس بوو ک لە ناوێن کار وەکوومەڵایەتی کریاێ و کار ماڵەچە پەیوەندی قورسێگ بوود و وەی خاترە بایەد وە جەخت لە سەر ئەهەمیەت کار ژنەیل چ لە ماڵ و چە لە دەیشت ماڵ، روژ جهانی کارگەر وە جوور دەرفەتێگ ئەڕا تەوەجۆکردن وە ئەهەمیەت ژنەیل و کار ئەوان ناو بوەیم.

بێجگە لەیە و خارج لە بوار پەیوەندی وەگەرد قەیران ئابووری ئیسەیی، بایس وە زەمینە سازی بەشێ لە هازەیل وە رۊمەت سیاسی ئشارە بکریەد کە لە باشوور کوردستان وە هاوکاری وەگەرد رژیمەیل ئیران و تورکیە سەرقاڵن و لەی ماوەی ئاخرە وە هاوکاری هازەیل داگیرکەر کوردستان کردەوەیل خەیانەتکارانە لە بڕێگ وە ناوچەیل ژئوستراتژیک کوردستان ئەنجام دانە. بایەد جەخت کرد ک هانە کردەوەیلێگ بێجگە لە دژایەتی وەگەرد جمشت ئازادیخوازی کوردستان، وەگەرد قانجاز کارگەر و زامەت کیشەیل لە کوردستان و مەلوەنەیل ترەک ناوچەگە جیایی و دژایەتی دێرن و بایس لە وەرانوەر ئەی کردەوەیلە هەرچە ئاشکراتر هەڵوێست نیشان بێریەد.

لە دەسپێک ساڵ تازەی کارگەری، ١٣٤مین ساڵڕووژ شەهادەت کارگەریل شیکاگو و ٥٤ مین ساڵگەرد شەهادەت کارگەرەیل کرماشان بەرز ڕا گریم و وە جور پلاتفۆرم خەلق یارسان ئێلام کەیم ک لە پاڵ کارگەرەیل، ژنەیل، هێزەیل دموکراسیخواز، سوسیالیست و زامەت کیشەیل جهان لە شەڕ دژ وە هازەیل سەرمایەداری و ئستێعمار ناوەکی و دەرەکی قەرار دێریم و وەگەرد هێزەیل دموکراتیک و سوسیالیست لە ڕێ ئازادی، بەرابەری و ئاشتی تێکووشان کەیم. سڵام خوەمان ئاراستەی شەهیدەیل ڕێ ئازادی هەر چوارپارچەی کوردستان، شەهیدەیل چاپەمەنی پژاک، شەهیدەیل پاوەگەزدان گەلان ئێران وە تایوەت شەهیدەیل مانگ خەزەڵوەر ١٣٩٨، شەهیدەیل مانگ مەی لە سەرانسەر جهان کەیم و ئامانج ئەیانە چۊ ئامانج خوەمان زانیمن. بێ گومان ئەڕا وە دەس هاوردن بەرابەری، ئاشتی و زنەیی جەم گرایانەی دموکراتیک لە کوومەڵگەیگ قەیر تەبەقاتی و فرەڕەهەند بێجگە لە پاوەگەزدان لە وەرانوەر سەرمایەداری و داشکانن هازەیل سیاسی ئەو، رێگاێ ترەک وجود نەیرێ.

پلاتفۆرم یارسان

یەکم مانگ مەی ٢٠٢٠ رووژ جهانی کارگەر